Tijdens een inspectie op de luchtmachtbasis Woensdrecht in 2015 werd een “forse hoeveelheid” chroomhoudende verf aangetroffen. Het is niet duidelijk hoeveel monteurs en andere defensiemedewerkers zijn blootgesteld aan chroom-6.

Door gebrekkig onderhoud en fouten bij de installatie van twee spuitcabines op luchtmachtbasis Woensdrecht zijn monteurs blootgesteld aan het kankerverwekkende chroom-6. Dat blijkt uit een onderzoeksrapport van het ministerie van Defensie dat actualiteitenprogramma Nieuwsuur opvroeg met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en ook in handen is van NRC.

Door onderhoudsfouten aan die spuitcabines ontstond een onveilige situatie. Er blijken grote hoeveelheden chroomhoudende stof te hebben gelegen op plaatsen waar werknemers zonder beschermende kleding rondliepen, zoals in de kleedruimte rondom de spuitcabine. Door gebrekkige administratie van het onderhoud is helaas nog onduidelijk hoe lang deze situatie heeft geduurd.

In 2015 werd, tijdens een inspectie van de spuitcabines door een gespecialiseerd bedrijf, een inspectieluik bij de spuitcabine weggehaald. Daarachter bleek een grote hoeveelheid stof te liggen, waar chroom-6 in wordt aangetroffen. Meteen werden de spuitcabines ontruimd en stilgelegd. Bij nader onderzoek bleek er nogal wat mis te zijn gegaan in het onderhoud en de installatie van de cabines waarin vliegtuigonderdelen worden geverfd.

“We zijn daar heel erg van geschrokken”, reageert Richard Laurijssen, commandant van het Logistiek Centrum Woensdrecht. “We vinden veilig werken heel erg belangrijk. Onze mensen moeten hun werk goed doen en ook weer gezond naar huis gaan. Daar hecht ik persoonlijk ook veel waarde aan.”

Het rapport dat na het incident werd opgesteld, trok heldere conclusies. De voorgeschreven filters die de spuitcabines zouden moeten hebben, waren niet aangetroffen. In plaats daarvan werd een goedkoper type filter gebruikt, dit was ook nog eens niet hermetisch afgesloten.
Daardoor kon er stof in de werkruimten buiten de spuitcabines belanden. Ook het afvoerkanaal achter de filters bleek geen gesloten systeem te zijn. Zo kwam er chroomhoudende stof in de kleedruimte van het personeel terecht.

“Als ik dit rapport lees, zie ik allemaal schokkende dingen”, zegt Anne-Marie Snels van vakbond AFMP. “Terwijl dit zich heeft afgespeeld in de periode dat er al veel bekend was over chroom-6 en dat we een groot probleem daarmee hebben. Toch zie je dat alle processen niet op orde zijn.”

De twee spuitcabines op luchtmachtbasis Woensdrecht werden in 1999 geïnstalleerd en gedurende de opeenvolgende jaren steeds intensiever gebruikt. Ook werden de cabines tussendoor vergroot, omdat de rotorbladen van de Chinook-helikopter er niet pasten.
De luchtbehandelingsinstallatie werd echter niet aangepast. De cabines hadden geen signaleringssysteem dat detecteerde dat de filters niet goed waren aangesloten en dat er stof ontsnapte uit het systeem.

Het onderhoud van de spuitcabines werd tot 2015 telkens door andere bedrijven uitgevoerd. Goede administratie van dat onderhoud werd door de onderzoekscommissie niet aangetroffen.
“Gezien de forse hoeveelheid chroom-6 houdende stof is het aannemelijk dat het uitgevoerde onderhoud sinds langere tijd gebrekkig is uitgevoerd”, zo staat in het rapport. Hierdoor kan Defensie niet zeggen hoe lang deze situatie zich heeft voorgedaan.

Volgens de onderzoekscommissie is er in de periode 2011 tot 2015 bij het selecteren van externe onderhoudsbedrijven hoofdzakelijk gekeken welk bedrijf het goedkoopst offreerde. “De kwaliteit van het onderhoud had leidend moeten zijn, in plaats van het prijskaartje.”

Direct na de ontdekking van de chroomhoudende stof zijn de spuitcabines ontruimd en is het werk stilgelegd. Er werden echter geen urinemonsters afgenomen bij het personeel, wat wel had gemoeten.
De spuitcabines werden kort na de ontdekking vervangen en vernieuwd door een gespecialiseerd bedrijf, dat inmiddels ook het onderhoud van de cabines conform de huidige wet- en regelgeving uitvoert.

In oktober 2015 berichtte BN DeStem al over het toen zogenoemde ‘chroom-6’ lek op vliegbasis Woensdrecht.

BRON: NRC.nl en NOS.nl (waar ook een link staat naar het rapport).

De Kamerbrief van de staatssecretaris van Defensie naar aanleiding van bovenstaande vindt u hier