De beerput rond de voormalige Enschedese neuroloog Jansen Steur is nog altijd niet geleegd. Een recent intern onderzoek van het Medisch Spectrum Twente (MST), waar de ex-neuroloog jarenlang werkzaam was, leverde acht nog niet bekende foute diagnoses van de specialist op en heeft nu ook een neurochirurg ernstig in het nauw gebracht. De leiding van het MST heeft de neurochirurg, conform het binnen het ziekenhuis geldende protocol, voorlopig op non-actief gesteld.

De Raad van Bestuur van het MST zegt in een persbericht in de zaak van de neuroloog blijvend nieuwe feiten te willen onderzoeken, patiënten adequaat te zullen informeren en hen -als zij dat willen- begeleiding en ondersteuning te zullen aanbieden. Het ziekenhuis heeft daarom als eerste in ons land een bestuurslid ‘patiëntenveiligheid’ (Medical Safety Officer) in de Raad van Bestuur opgenomen. Ook kunnen patiënten met hun (hulp)vragen een beroep doen op de nazorgpoli die in 2009 voor patiënten van Jansen Steur in het leven is geroepen.

Meerdere onjuiste neurochirurgische ingrepen

Het MST voerde het onderzoek dit jaar mede uit op verzoek van letselschade-expert Yme Drost. De Hengeloër deed in november 2011 aangifte bij het OM, omdat Jansen Steur bij één van zijn cliënten in 1998 mogelijk onnodig een blokbiopt uit de hersenen liet nemen. Volgens het pathologische rapport is bij deze patiënte maar liefst 12,5 kubieke centimeter hersenmateriaal weggenomen voor nader onderzoek. Drost, die in zijn praktijk werd geconfronteerd met meerdere onjuiste neurochirurgische ingrepen op verzoek van Jansen Steur, verweet de specialist onder meer mensen mogelijk als ‘proefkonijn’ te gebruiken.

Intern onderzoek

Om het onderzoek zo objectief mogelijk te kunnen uitvoeren, werd het op verzoek van de Raad van Bestuur van het MST, verricht door twee medisch specialisten die pas na het vertrek van de omstreden neuroloog bij het MST in dienst traden. Deze artsen werd opgedragen alle door Jansen Steur in gang gezette neurochirurgische ingrepen van 1997 tot 2004 tegen het licht te houden, zoals het nemen van hersenbiopten, pallidotomie (daarbij wordt een opzettelijke beschadiging aangebracht in het deel van de hersenen dat de bewegingscontrole regelt) en diepe hersenstimulatie. De twee artsen beoordeelden ongeveer 120 dossiers opnieuw.

Op verzoek van Yme Drost liet het MST tevens nagaan of de aanvragen voor een herseningreep door Jansen Steur wel van tevoren aan de verplichte ethische commissie van het MST waren voorgelegd. Ook een wetenschappelijke publicatie van Jansen Steur uit 2006 over pallidotomie werd in het onderzoek betrokken.

Neurochirurgische ingreep

Sterke twijfels over juistheid 13 ingrepen

Het MST informeerde Yme Drost maandag over de hoofdlijnen van de resultaten van het interne onderzoek. Dat leverde dertien gevallen op, waarbij van patiënten een hersenbiopt werd genomen en er gerede twijfel bestaat over de juistheid van de ingreep. Drost kreeg maandag te horen, dat in één geval daarbij het medische dossier is zoekgeraakt.

Onder de onderzochte dossiers zijn meerdere gevallen waarin door een neurochirurg van het MST, op verzoek van Jansen Steur, waarschijnlijk ten onrechte een pallidotomie is verricht. Ook wordt bij een aantal patiënten sterk getwijfeld aan de juiste indicatie voor het aanbrengen van een diepe hersenstimulator.

Het MST stelde vorige week vrijdag de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) op de hoogte van haar onderzoeksbevindingen. Het MST deelde voorts Yme Drost mee alle nog in leven zijnde patiënten, bij wie twijfels bestaan over de juistheid van de uitgevoerde neurochirurgische ingreep, nog deze week persoonlijk op de hoogte te brengen van de resultaten van het onderzoek. Externe medisch specialisten zullen op verzoek van het MST de conclusies van het interne onderzoek evalueren.

‘Weer zat de Inspectie stil’

Hoewel ze voor hem niet onverwacht komen, zegt letselschadespecialist Yme Drost verbijsterd te zijn over de resultaten van het interne onderzoek van het MST. “Het is uitermate vreemd dat dit allemaal, acht jaar na het vertrek van Jansen Steur bij het MST, nog aan het licht moet komen.” Drost laakt de houding van de IGZ: “De Inspectie heeft weer stilgezeten en uit zichzelf niets gedaan. Ook niet nadat vorig jaar de mogelijke misstanden rondom neurochirurgische ingrepen via de media bekend werden.”

Volgens Yme Drost is het de hoogste tijd dat het functioneren van in ieder geval de regionale Inspectie voor de Gezondheidszorg goed tegen het licht wordt gehouden. “Volgens mij moeten daar eens koppen gaan rollen. Het kan toch niet zo zijn dat ik als letselschade-expert de hele beerput rond een slecht functionerend medisch specialist moet zien te openen. Er lijkt maar geen einde te komen aan alle misstanden”, aldus Drost.

Drost is wel te spreken over de manier waarop het MST de kwestie heeft laten onderzoeken: “Het getuigt van durf dat de huidige bestuurders van het MST dit zo gedegen hebben aangepakt. Het heeft misschien wat lang geduurd, maar beter laat dan nooit. Veel ziekenhuizen kunnen hier een voorbeeld aan nemen. Er worden nog veel te veel medische misstanden onder het tapijt geveegd.”

De Hengeloër hoopt dat de politiek na deze nieuwe onthullingen haast maakt met het voor eens en voor altijd aanpakken van misstanden in de medische wereld en dat ze zorg draagt voor een beter functionerende Inspectie voor de Gezondheidszorg. “Daar hebben patiënten gewoon recht op”, aldus Drost.

Grootste medische strafzaak uit historie

Yme Drost ontving de laatste jaren in totaal 192 klachten over het handelen van ex-neuroloog Jansen Steur. In ruim honderd zaken stelde hij daarvoor het ziekenhuis aansprakelijk. Ruim tachtig civiele claims zijn ondertussen afgewikkeld. In ruim dertig zaken deed Drost aangifte bij het Openbaar Ministerie.

De grootste medisch strafzaak in de Nederlandse geschiedenis begint woensdag met de zogeheten regiezitting bij de rechtbank Almelo. De dagvaarding telt negen zaken. Jansen Steur wordt verdacht van tenminste vijf verschillende misdrijven. Naar verwachting zal de inhoudelijke behandeling van de zaak-Steur niet voor het voorjaar van 2013 van start gaan.