De Stichting Maatschappij en Veiligheid (SMV) wil dat er een eind komt aan de strafrechtelijke immuniteit van blunderende bestuurders én ambtenaren. Het drama met de monstertruck in Haaksbergen is het bewijs, dat die ‘onschendbaarheid’ achterhaald is, zegt de stichting.

De SMV – geleid door mr. Pieter van Vollenhoven en Hans Wiegel – wil in de loop van dit jaar met CDA, PvdA en ChristenUnie overleggen over een nieuw wetsvoorstel, dat aan die immuniteit een eind maakt. Zeker als het falen van bestuurders en ambtenaren heeft geleid tot sterfgevallen of zwaar lichamelijk letsel, zoals in Haaksbergen. In 2015 strandde een dergelijk wetsvoorstel in de Eerste Kamer op slechts één stem. Het dagblad Tubantia opende vandaag met een artikel op de voorpagina over dit initiatief van de SMV.

Doden

De strafrechtelijke afwikkeling van het drama met de monstertruck is voor de SMV een teken dat het zo niet langer kan. Er vielen in 2014 drie doden, toen een monstertruck in Haaksbergen het publiek in reed. Ook raakten 28 mensen gewond; meerderen liepen blijvend letsel op.
Dit jaar werden de stuntcoureur en de organisator van de show door de strafrechter als schuldigen veroordeeld. De gemeente ging helemaal vrijuit en werd niet eens vervolgd, terwijl die bij het verlenen van de vergunning aantoonbaar had geblunderd. Dit is het gevolg van oude wetgeving, het zogenoemde Pikmeerarrest. Dat bepaalt dat de overheid én individuele functionarissen binnen die overheid niet vervolgd kunnen worden als het gaat om de uitvoering van een ‘exclusieve bestuurstaak’.

Onverteerbaar

De stichting noemt dat eigenlijk onverteerbaar. “De overheid alleen kan nooit de veiligheid garanderen. De wetgeving is tot stand gekomen in een tijdperk dat veiligheid alleen een kerntaak was van de overheid. Maar in de huidige tijd is het accent komen te liggen op een gedeelde verantwoordelijkheid. In dit nieuwe bestel is de overheid ‘de regisseur’, die een balans moet bewerkstelligen tussen haar eigen verantwoordelijkheid en die van burgers, ondernemingen en organisaties. De huidige – eenzijdige – stafrechtelijke immuniteit van de overheid is daarmee achterhaald.”

Strafrechtelijk

De SMV wijst nadrukkelijk op het falen van Haaksbergen, om het bestaande onrecht in strafrechtelijke vervolging duidelijk te maken. “De gemeente heeft geen enkele moeite genomen om zich te verdiepen in de risico’s van het evenement. Ze kweet zich niet of nauwelijks van haar kerntaak.”
De stichting stuurt nu aan op een nieuw, enigszins gewijzigd wetsvoorstel later dit jaar. Het eerdere, gesneuvelde, voorstel wilde helemaal een eind maken aan de onschendbaarheid van de overheid. De SMV denkt dat een compromis haalbaar is. De strafrechtelijke immuniteit voor ‘publieke rechtspersonen’ – gemeenten – moet dan overeind blijven. Maar personen binnen de overheid moeten wel strafrechtelijk vervolgd kunnen worden. “Zeker als dat heeft geleid tot sterfgevallen of zwaar lichamelijk letsel. Ook met het oog op verplichtingen uit het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens is het onverteerbaar wanneer verantwoordelijken niet worden bestraft.”

Bron: Dagblad Tubantia